กลไกการเกิดริดสีดวงทวารหนัก

—– ทวารหนักเป็นส่วนติดต่อมาจากลำไส้ใหญ่ และมาเปิดออกนอกร่างกาย มีความยาวประมาณ 4 เซนติเมตร ถูกแบ่งครึ่งออกเป็น 2 ส่วน โดยเส้นรอบวงที่เรียกว่าแนวเส้นประสาท (Dentate Line) ส่วนที่อยู่สูงกว่าแนวเส้นประสาทเรียกว่า รูทวารหนัก (Analcanal) จะไม่มีเส้นประสาทรับความเจ็บปวดมาเลี้ยง ที่ผนังของรูทวารหนักปกติ จะมีก้อนเนื้อนูนออกมาเป็นระยะโดยรอบ เรียกว่า เบาะรอง(Cushion) ซึ่งภายในมีกลุ่มเส้นเลือดและกล้ามเนื้อ โดยทฤษฎีใหม่ล่าสุดของการเกิดริดสีดวงทวารหนักนั้นเชื่อว่าการเบ่งอุจจาระ มากๆ ภาวะท้องผูก ความดัน การเบ่งที่สูงขึ้นและอุจจาระก้อนใหญ่จะดันให้เบาะรองเลื่อนลงมาเรื่อยๆ จนยื่นออกมานอกทวารหนัก เรียกว่า ริดสีดวงทวารหนักชนิดภายใน (Internal hemorrhoid) ส่วนของทวารหนักที่อยู่ใต้ต่อแนวเส้นประสาท จะมีเส้นประสาทรับความรู้สึกเจ็บปวดมาเลี้ยง เรียกว่า ปากทวารหนัก (ANAL MARGIN) เมื่อเบาะรองจากบริเวณรูทวารหนักเลื่อนตัวลงมาเรื่อยๆ จนถึงปากทวารหนักก็จะดันกลุ่มเส้นเลือดและเนื้อเยื่อของปากทวารหนักให้ เลื่อนลงต่ำและเบียดออกไปด้านข้าง จนกลายเป็นก้อนนูนที่ปากทวารหนัก เรียกว่า ริดสีดวงทวารหนักชนิดภายนอก (External hemorrhoid)

อาการของริดสีดวงทวารหนัก

1. เลือดสดๆ ออกมาตามหลังอุจจาระ
2. ก้อนยื่นออกมาจากทวารหนักขณะถ่ายอุจจาระ
3. ทวารหนักเปียกแฉะ คันรอบๆ ปากทวารหนัก
4. เจ็บปวดบริเวณทวารหนัก โดยเฉพาะเวลาถ่ายอุจจาระ
5. คลำได้ก้อนที่บริเวณทวารหนัก

ปัจจัยที่ทำให้เกิดริดสีดวงทวารหนัก

1. ภาวะท้องผูกเรื้อรัง

2. ท้องเสียถ่ายอุจจาระบ่อยๆ

3. อุปนิสัยเบ่งอุจจาระอย่างมากเพื่อพยายามขับอุจจาระก้อนสุดท้ายให้ออกไป

4. อุปนิสัยใช้เวลานั่งถ่ายอุจจาระนาน เช่น อ่านหนังสือขณะถ่ายอุจจาระ

5. ชอบใช้ยาสวนอุจจาระ หรือยาระบายพร่ำเพรื่อ

6. หญิงตั้งครรภ์ทำให้ถ่ายอุจจาระไม่สะดวก

7. ภาวะโรคตับแข็งทำให้เลือดดำไหลเข้าตับไม่ได้ทำให้เส้นเลือดดำบริเวณทวารหนักโป่งพอง

8. อายุสูงวัยขึ้นทำให้กล้ามเนื้อหย่อนยานลง จนทำให้เบาะรองเลื่อนลงมาจนยื่นออกมาจากทวารหนัก

9. โดยไม่ทราบสาเหตุพบว่าบุคคลที่มีประวัติในครอบครัวเป็นริดสีดวงทวารหนัก จะมีโอกาสเป็นโรคนี้สูงกว่าปกติ

ระยะของริดสีดวงทวารหนัก แนวทางการรักษา

ระยะที่1 หัวริดสีดวงจะอยู่ภายในรูทวารหนัก มักมีปัญหาเลือดออก รักษาได้โดยการให้ยา ฉีดยาเข้าไปในต่ำแหน่งเลือดออก

ระยะที่ 2 หัวริดสีดวงที่อยู่ภายในจะโผล่ออกมา เมื่อถ่ายอุจจาระและหดกลับได้เอง ยิงยางรัดโคน หรือหัวของริดสีดวงที่โผล่ออกมาก็จะทำให้หัวริดสีดวงนั้นฝ่อและหลุดออกไปได้ เอง

ระยะที่ 3 และ 4 หัวริดสีดวงยื่นออกมาใหญ่มากเกินกว่าจะหดกลับได้เอง ผ่าตัดทั่วไป หรือ วิธีใหม่ ครื่องมือตัดเย็บอัตโนมัติ

การทำงานของเครื่องมือตัดเย็บอัตโนมัติ แนวคิดใหม่ในการผ่าตัดริดสีดวงทวารหนัก คือ การดันเบาะรองกลับสู่ที่เดิม ริดสีดวงทวารหนักชนิดภายนอกก็จะยุบแบนลง และชนิดภายในก็จะถูกดันกลับไป และเย็บแขวนเอาไว้ป้องกันไม่ให้เลื่อนต่ำลงมาอีก

ข้อดีของการใช้เครื่องมือตัดเย็บอัตโนมัติ

1. ตัดริดสีดวงทวารหนักออกได้หมด โดยไม่เกิดรูทวารหนักตีบตัน 2. ผู้ป่วยจะเจ็บปวดหลังผ่าตัดน้อยกว่า 3. ไม่มีบาดแผลอยู่ภายนอก ไม่ต้องรักษาแผลอีกหลายสัปดาห์ 4. หลังผ่าตัดไม่ต้องแช่ก้นด้วยน้ำอุ่นเพื่อล้างแผล 5. หลังผ่าตัดไม่ต้องใส่ผ้าอนามัยซับน้ำเหลือง 6. เวลาในการผ่าตัดสั้นกว่า 7. เวลาในการอยู่โรงพยาบาลสั้นกว่า 8. เวลาในการพักฟื้นที่บ้านสั้นกว่า

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : โรงพยาบาลเจ้าพระยา

ทางเลือกที่ 2. ของผู้ที่ไม่อยากเจ็บตัวจาการผ่าตัด

สมุนไพรไทย กับการรักษาโรคริดสีดวงทวาร

น้ำผึ้งแท้+หัวไช้เท้า สิ่งดี มีประโยชน์

หัวไช้เท้า เป็นผักกินได้ชนิดหนึ่งที่สามารถนำไปผสมกับน้ำผึ้งแท้แล้วใช้เป็นยาแก้ โรคริดสีดวงทวาร ได้ โดย ให้เอา “หัวไช้เท้า” สด 2 หัว ใหญ่หรือเล็กตามแต่จะหาได้ ล้างน้ำให้สะอาดตัดปลาย

ทั้งสองข้างทิ้ง ไม่ต้องปอกเปลือกหั่นเป็นชิ้นเล็กตำหรือปั่นคั้นเอาน้ำ เติมน้ำผึ้งแท้ 1 ช้อนโต๊ะ คนให้เข้ากันดื่มก่อนนอนทุกคืน 1 แก้ว 3-4 วัน อาการที่เป็นและอักเสบจะดีขึ้น ถ้าเป็นมากๆต้องใช้เวลา 15 วัน เมื่อดีขึ้นหรือหายแล้วสามารถหยุดกินได้ แต่ต้องระวังอย่าให้มีอาการท้องผูกอย่างเด็ดขาด จะกลับมาเป็นอีก

หัวไช้เท้า CHINESE RADISH มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ คือ RAPHANUS SATIVUS LINN. อยู่ในวงศ์ BRASSCACEAE มีหัววางขายตามตลาดสดทั่วไป นิยมปรุงเป็นแกงจืดใส่กระดูกหมู ขูดเป็นฝอยๆ รับประทานกับผักชนิดอื่นเป็นสลัด อร่อยมากคุณค่าทางโภชนาการ มี วิตามินซี สูงกว่าผักหลายชนิด สูงกว่าแอปเปิ้ล สาลี่ ถึง 10 เท่า แต่ถ้า ปรุงด้วยความร้อน วิตามินซีจะหายหมด ดังนั้น เคี้ยวกินสดๆจะได้ประโยชน์ แบบเต็มๆ วิตามินซีที่ได้จาก “หัวไช้เท้า” ทำหน้าที่ป้องกันมะเร็ง และช่วยให้ร่างกายมีภูมิต้านโรคสูง ช่วยให้กระเพาะอาหาร สำไส้บีบตัวดี มีสารฆ่าเชื้อโรคบางอย่าง มีฤทธิ์แก้ไอ ขับเสมหะ ชะล้างฝุ่น คนอียิปต์ สมัยโบราณเชื่อกันว่า กิน “หัวไช้เท้า” สด จะช่วยให้มีพลังทางเพศด้วย ส่วน ชาวเยอรมัน กิน “หัวไช้เท้า” สดแกล้มเบียร์จะช่วยไม่ให้เมาค้าง ร่างกายไม่ทรุดโทรม

ที่มา : ไทยรัฐออนไลน์

หมายเหตุ

ประสบการณ์จากคนใกล้ชิด หัวไขเท้า+น้ำผึ้ง ใช้ได้ผลดีมาก แต่ก็จะกินยากนิด เพราะเผ็ด และกลิ่นค่อนข้างแรง ถ้าคั้นสดๆ กินได้ทุกวันในช่วงที่เป็นจะดีมาก ไม่เกิน 3 วันเห็นผล หลังจากหายแล้วกินเฉพาะน้ำผึ้งก่อนนอนทุกคืน 1 ช้อนโต๊ะ ก็จะช่วยให้หลับสบาย และเป็นริดสีดวงยากขึ้น